Chen Ning Franklin Yang (
hanyu pinyin
: Yáng Zhènníng, ur.
1 października
[1]
1922
w
Hefei
) – amerykański fizyk pochodzenia chińskiego, laureat
nagrody Nobla
.
Dzieciństwo spędził w
Pekinie
, a następnie w
Kunmingu
, studia ukończył na Tsinghua University. W
1946
roku w ramach współpracy międzyuczelnianej wyjechał do
Chicago
. Tytuł doktora uzyskał pod opieką
Edward Tellera
, po czym został asystentem
Enrico Fermiego
.
W
1957
roku (w wieku 35 lat) został laureatem
nagrody Nobla w dziedzinie fizyki
wraz z
Tsung-Dao Lee
za teorię zakładającą, że
oddziaływania słabe
pomiędzy
cząstkami elementarnymi
nie zachowują symetrii
parzystości
. Doszli oni do takiego wniosku po bardzo szczegółowej analizie dostępnych ówcześnie danych eksperymentalnych, które nie gwarantowały zachowania tej symetrii. Jednocześnie zaproponowali odpowiednie eksperymenty, które mogłyby potwierdzić łamanie tej symetrii. Wkrótce doświadczenia takie zostały wykonane przez zepoły
Leona Ledermana
z Columbia University (późniejszego laureta nagrody Nobla z odkrycie neutrina mionowego) oraz przez
Chien-Shiung Wu
w kooperacji z
National Bureau of Standards
.
Jest znany także ze współpracy z
Robertem Millsem
. Wspólnie opracowali teorię dotyczącą
fizyki cząstek elementarnych
zwaną pole Yanga-Millsa. Na tej koncepcji opiera się
Model Standardowy
.
13 maja
1974
Uniwersytet Wrocławski
przyznał mu tytuł
doktora honoris causa
.
Przypisy
- ↑ Data urodzenia 22 września znalazła się błędnie w wydanym mu w 1945 paszporcie i od tego czasu była przez niego używana we wszystkich kolejnych dokumentach. Zob.
Bing-An Li, Yuefan Deng, Chen Ning Yang, „Biographies of Contemporary Chinese Scientists”, vol. 3.